سمینار مواد مروری بر عوامل مؤثر بر توسعة پایدار فلزات غیرآهنی تولیدی در ایران

سمینار مواد مروری بر عوامل مؤثر بر توسعة پایدار فلزات غیرآهنی تولیدی در ایران

چکیده

صنعت و فناوری یکی از شاخصترین محورهای زیربنایی توسعه در اقتصاد جهانی است.محدودیتهای زیست محیطی توسعه پایدار در بخش صنعت، با فرایندهای تولید و مصرف مواد اولیه درارتباط مستقیم قرار دارند. با توجه به اینکه مشکلات زیست محیطی تولیدات صنعتی منحصر به یک کشور یا منطقه خاص نبوده و تهدیدی برای کل جهان به شمار میروند، لازم است برای کاهش و یا حذف پیامدهای زیست محیطی بخش صنعت، گروههای همکاری بینالمللی مختلفی، برای اتخاد سیاستهای کاربردی در این زمینه تشکیل شود. در میان تمامی بخشهای صنعت، صنایع استخراج مواد معدنی و فلزات با بیشترین چالشهای زیست محیطی مواجهاند. فعالیتهای معدنی و استخراج فلزات اثرات زیست محیطی مخربی مانند تولید ضایعات خطرناک و پسابهای شیمیایی، انتشار گازهای گلخانهای و پدیده گرمایش جهانی، تهی شدن منابع تجدیدناپذیر و همچنین مشکلات بهداشتی و امنیتی کارگران و ساکنین اطراف معادن را به همراه دارند.

عملکرد پایدار در صنایع تولید فلزات غیرآهنی مانند آلومینیم، مس، سرب و روی، تنها از طریق کاهش تولید و انتشار آلایندههای زیست محیطی امکانپذیر است. ارزیابی اثرات زیست محیطی فرایندهای جدید و روشهای موجود برای تولید فلزات اغلب مشکل بوده که علت آن بررسی حجم زیادی از ورودیها و خروجیها در فرایندهای تولید فلزات است. برای شناخت و بررسی آن بخش از چرخه عمر یک فلز که اثرات زیست محیطی قابل توجهی دارد، از روش ارزیابی چرخه عمر (LCA) استفاده میشود.

در این سمینار، مهمترین شاخصهای توسعه پایدار در صنایع استخراج مواد معدنی و اثرات زیست محیطی استخراج برخی از فلزات آهنی و غیرآهنی بیان میشود. همچنین با توجه به چالشهای زیست محیطی منحصر به فرد در صنایع تولید آلومینیم، عملکرد پایدار در این صنایع از سه دیدگاه اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بررسی میشود. 

مقدمه

طرح مفهوم توسعه پایدار در برابر توسعه به معنای عام، به علت بحرانهای زیست محیطی به وجود آمده در اثر رشد صنایع و جمعیت به ویژه در کشورهای در حال توسعه، ارائه و در سال 1987 میلادی در کمیسیون جهانی محیط زیست مورد بحث قرار گرفت. این کمیسون توسعهای را پایدار نامید که طی آن روند تامین نیازهای نسل حاضر، توانایی نسلهای آینده را در تامین نیازهای خود با بحران مواجه نکند. برای گرایش به توسعه پایدار، باید وضعیت موجود به وضعیت پایدار و مطلوب، به طور پیوسته یا ناپیوسته تحول پیدا کند. هرگاه وضعیت واحدها در حالت مطلوب ادامه یابد، توسعه، پایدار خواهد بود.

فعالیتهایی مانند اکتشاف، استخراج و فرایندهای تولید فلزات میتوانند با تولید ثروت، کاهش تنگدستی به ویژه در مناطق دورافتاده، بهبود سطح سلامتی، بالا رفتن کیفیت آموزش و استانداردهای زندگی در جوامع، نقش موثری در دستیابی به اهداف توسعه پایدار ایفا کنند. در بسیاری از کشورها، فعالیتهای اجتماعی صنایع فلزی و معدنی، از جمله شاخصهای رفاه در جوامع محسوب میشوند.