تحقیق تاریخچه و قدمت استفاده از نمادهای عاشورا

تحقیق تاریخچه و قدمت استفاده از نمادهای عاشورا

1-1.پیشینه تاریخی تعزیه

تعزیه از نظر لغت به معنی(اظهار همدردی, سوگواری و تسلیت) است, ولی به عنوان شكلی از نمایش ریشه در اجتماعات و مراسم یادكرد شهادت امام حسین(ع) در ایام محرم دارد و در طول تكامل خود بازنمایی محاصره و كشتار صحرای كربلا محور اصلی آن بوده و هیچ گاه ماهیت مذهبی اش رااز دست نداده است. از آنجا كه شیعیان شهادت امام حسین (ع) را عملی مقدس و رهایی بخش می دانستند, اجرای مراسم محرم را نوعی تلاش به سوی نجات و فلاح به حساب می آوردند, بعدها نیز پنداشتند كه مشاركت در نمایشهای تعزیه, خواه در ردیف بازیگران, خواه تماشاگران, آنان را از شفاعت حسین(ع) در روز قیامت بهره مند خواهد ساخت.

مردم فلات ایران, به طرز خاصی پذیرای مذهب تشیع بوده اند, بنابه یك افسانه ایرانی, دختر آخرین پادشاه سلسله ساسانی, در تهاجم مسلمانان به اسارت برده شد و به زوجیت حسین(ع) در آمد. مراسم سالانه سوگواری ماه محرم, از دیر باز با شكوه و سوگنوا همراهی می شد و تماشاگران, كه در امتداد گذرگاهها صف می كشیدند, برسینه می زدند و در حالی كه دسته عزاداران از كنارشان می گذشت فریاد می زند حسین حسین شاه شهیدان حسین.

در همان زمان كه مراسم محرم در دوره حكومت صفوی رشد و توسعه می یافت شكل مهم و معروف دیگری از نمایش مذهبی پدید آمد كه نقل نمایشی زندگی و اعمال, رنج و مرگ شهیدان شیعه بود. موضوع این نمایش در اساس, هرچند هم اندك, همیشه در ارتباط با واقعه كربلا بود, این داستانها از كتابی فارسی به نام روضه الشهداء یا (بهشت شهیدان) گرفته می شد و از اوایل سده شانزدهم به بعد در میان شیعیان به گونه ای گسترده انتشار یافت.

روضه خوانی, یا قرائت كتاب روضه الشهداء برخلاف اجتماعات محرم ساكن بود, نقال (ذاكر, مداح, … - م). معمولاً برمنبر یا سكویی بلند می نشست و تماشاگران, در پیش پا پیش به صورت نیم دایره گرد می آمدند.

بزودی خواندن روضه الشهداء برای طرح ماجرا و دستمایه نقالان حرفه ای كه با خلاقیت درباره رنج و اعمال بعضی از قهرمانان شیعه فی الداهه سخن می راندند, آغاز می شد, نقال باانتخاب وقایع و تنظیم صدای خود می توانست احساسات تماگرانش را تهییج و متاثر سازد و در آنها وحدت احساس فراوان به وجود آورد.

قریب دویست و پنجاه سال دسته گردانی های محرم و روضه خوانی در كنار هم بودند, هر یك پیچیده تر و در عین حال پیراسته تر و تئاتری تر می شد تا این كه در نیمه سده هجدهم به هم پیوسته و به این ترتیب شكل نمایشی (دراماتیك) جدیدی به نام تعزیه خوانی, یا به قول عوام تعزیه به وجود آمد.

...

كاربرد فلز در ساخت اشیاء ویژه عزاداری

2-1. تاریخچه فلزكاری

… و انزلنا الحدید فیه باس شدید و منابع للناس و لیعلم الله من ینصره و رسله بالغیب ان الله قوی عزیز

( … و فرستادیم آهن را در آن نیرویی سخت و سودهایی برای مردم و تا بداند خدا آن را كه یاری كند او و فرستادگانش را پنهان همانا خداست توانای عزتمند).     (حدید/25)

روشن نیست كه ساكنان پیشین فلات قاره ایران از چه نژادی بودند و زبانشان چه بود, ولی از اكتشافات و مطالعات یك صد و پنجاه سال اخیر چنین بر می آید كه این اقوام غارنشین بوده اند و تمدن ابتدائی وخامی داشته اند كه مهاجران آریائی به تكامل و توسعه آن پرداختند. در دوره مس, ساكنان بومی, مس را بی آن كه ذوب كنند, چكش كاری می كردند و برای ساختن آلاتی مانند در فش و سنجاق مورد استفاده قرار می دادند. بازرگانانی كه اشیاء فلزی كهنه را جمع آوری می كردند و به مناطق دور دست می بردند, موجب گسترش و رواج این هنر شدند.

وجود معادن مس از كوهستانهای حاشیه لوت, امكان دسترسی به این فلز را برای اقوام ساكن این ناحیه آسان كرده بود, ولی فراوانی فلز مزبور به تنهایی موجب پیشرفت هنر فلز كاری نشد. ذوق و دید هنری سازندگان وارتباط با اقوام متمدن آن روز, هنر فلز كاری را به حد كمال رساند(درخبیص یا شهداد) چنان كه تاثیر آن در پیشرفت هنر سنگ تراشی و سفالگری هم دیده می شود.

در قرون بعد, در فاصله سالهای 1100 تا700 پ.م در ناحیه غرب ایران هنر مفرغ سازی رونقی تازه یافت و دلیلش مهاجرت اقوام تازه ای از قفقاز بود كه به علت تسلط بیشتر آنان به این هنر, تحولی در صنعت مفرغ كاران این منطقه به وجود آمد. ویژگی هنر مفرغ لرستان كه به همین نام هم در دنیای هنر شهرت یافته, در باورهای مذهبی مفرغ كاران این زمان بود كه تحول و رونقی در این هنر عالی و ارزنده به وجود آورد چه اعتقادات مردم این ناحیه متكی برقدرت آسمانی بود و زندگی خود را صرف تهیه مقدمات مرگ و زندگی در جهانی دیگر می كردند و براین باور بودند كه وسایل زندگی انسانی در این جهان در دنیای دیگر هم مورد نیاز خواهد بود. ...

...